Da là một trong những cơ quan cực kỳ quan trọng, dễ bị tổn thương về thể chất, bị vi khuẩn tấn công hay gây hại bởi ánh nắng mặt trời. Tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe dễ thấy nhất là gây hại đối với mô bên trong nhạy cảm của mũi, cổ họng và phổi. Thế nhưng, ô nhiễm không khí không tốt cho sức khỏe khi hít phải, không chỉ các cơ quan nội tạng của bạn bị tổn thương. Các chất ô nhiễm trong không khí cũng có thể làm hỏng làn da của bạn.
Da bị tổn thương do môi trường
Ngoài những vết xước, da cũng có thể bị tổn thương do môi trường. Ánh nắng mặt trời và các chất ô nhiễm trong khí quyển là hai nguyên do chính dẫn đến bề mặt da bị khô hoặc bị tổn thương. Ánh sáng mặt trời trực tiếp có chứa tia UV, theo thời gian và mức độ tiếp xúc có thể lam hỏng da, lão hóa sớm và thậm chí gây ung thư. Tia UV làm tổn thương trực tiếp DNA, nhưng cũng tạo ra oxy phản ứng, có nhiều dạng nhưng luôn là các gốc tự do tấn công bất cứ thứ gì hữu cơ gần đó. Khi được tạo ra trong và trên da, oxy phản ứng làm suy giảm collagen và các mô khác ngoài việc làm hỏng DNA.
Ô nhiễm không khí làm tổn thương da theo cách tương tự, gián tiếp bằng cách tạo ra oxy phản ứng trong và trên bề mặt da. Nhiều chất ô nhiễm không khí có thể gây hại cho da, bao gồm ozone, hydrocacbon (như VOC và PAHs), oxit (như oxit nitơ và oxit lưu huỳnh) và các chất dạng hạt. Tất cả chúng đều có những cách thải độc da khác nhau.
Vật chất dạng hạt siêu mịn, nhỏ hơn 100 nanomet, đặc biệt nguy hiểm vì nó đủ nhỏ để xâm nhập vào các mô và phá vỡ chúng để đẩy nhanh quá trình lão hóa . Ngoài việc gây tổn thương, các hạt bám trong da cũng có thể gây viêm, làm suy yếu hàng rào bảo vệ da . Nó thậm chí có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh tự nhiên của da.
Các nguồn ô nhiễm không khí gây hại cho da
Hầu hết các chất ô nhiễm đều có thể làm tổn thương da. Trong khi đốt than hoặc nhiên liệu hóa thạch trong nhà máy điện tạo ra ô nhiễm đối với môi trường và hệ sinh thái, thì nguồn nhiên liệu hóa thạch gây tổn thương da có thể đến từ các phương tiện đang chạy trên đường. Đặc biệt, khí thải diesel gây ra nhiều tổn thương cho vùng da tiếp xúc. Sống ở các khu vực đô thị hoặc gần với những con đường đông đúc làm tăng khả năng tiếp xúc với ô nhiễm từ khói xe, có thể chứa các chất dạng hạt, hydrocacbon và oxit.
Nguồn ô nhiễm không khí thứ cấp là VOCs, có thể được đưa vào nhà như một thành phần của sơn, vecni, vật liệu xây dựng, quần áo, đồ nội thất hoặc bất kỳ vật dụng nào làm bằng hoặc có chứa nhựa. VOCs không có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là đường hô hấp p, nhưng cũng có thể phản ứng với tia UV hoặc các chất ô nhiễm khác trong không khí để tạo thành vật chất dạng hạt hoặc ozone và các chất ô nhiễm oxy phản ứng khác.
Khói thuốc lá cũng là một nguồn chất ô nhiễm gây hại cho da đáng kể . VOCs và các chất dạng hạt tạo nên phần lớn khói thuốc ở nồng độ gây lão hóa, bệnh vẩy nến, mụn trứng cá, một số dạng ung thư da và các tổn thương khác. Nếu có thể, hãy tìm cách giảm tiếp xúc với khói thuốc. Ở trong nhà nơi khói thuốc có thể tích tụ có thể dẫn đến việc tiếp xúc với các chất ô nhiễm gây hại cho da rất cao.
Làm thế nào để giảm thiểu tổn thương da?
- Có một số cách dễ dàng để giúp bảo vệ làn da của bạn khỏi ô nhiễm không khí. Phương pháp đơn giản nhất là nhớ rửa sạch vào cuối ngày. Các chất ô nhiễm đã tích tụ trên da của bạn sẽ tiếp tục tồn tại và gây hại suốt đêm nếu bạn không rửa sạch chúng trước khi đi ngủ.
- Giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí là một cách khác để giúp bảo vệ làn da của bạn. Nếu có thể, hãy hạn chế tập thể dục hoặc đi bộ trên những con đường chính và những con đường đông đúc.
- Khi nấu ăn, quét bụi, sơn hoặc thực hiện các hoạt động khác trong nhà có thể làm tăng ô nhiễm không khí trong nhà, sử dụng hệ thống thông gió hoặc máy lọc không khí để giảm ô nhiễm.
- Một phương pháp khác là sử dụng chất chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa có thể vô hiệu hóa các loại oxy phản ứng gây ra nhiều tổn thương cho da do ô nhiễm không khí và là cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể chúng ta chống lại oxy phản ứng và các gốc tự do. Vitamin E, Vitamin C, coenzyme Q10 và các hợp chất phenolic có nguồn gốc thực vật có thể giúp bảo vệ làn da của bạn khỏi tác hại của quá trình oxy hóa và tìm kiếm các gốc tự do có thể ẩn náu.
- Cuối cùng, dưỡng ẩm cho da cũng có thể giúp chống lại những tổn thương đã xảy ra. Một trong những hậu quả của việc các tế bào giác mạc bị tổn thương là các mô da bên dưới bị khô đi. Bạn có thể sử dụng kem dưỡng ẩm yêu thích đảm bảo an toàn cho da.
